ذکر اعمال و آداب مخصوص ، جهت ملاقات آن حضرت
آدابى که به برکت آنها مى توان حضرت را زیارت کرد
مداومت بر عمل نیک و عبادتى مشروعه و کوششى در انابه و تضرّع ، در مدت چهل روز به جهت این مقصد از اسباب قریبه و وسیله هاى عظیمه است ؛ چنان که معلوم شد که رفتن چهل شب چهارشنبه در مسجد سهله یا چهل شب جمعه در کوفه با اشتغال به عبادت از عملهاى متدواله معروفه است که بسیار دعواى تجربه کرده اند از علما و صلحاء.
و نیز زیارت سیّد الشهداء علیه السلام ، در چهل شب جمعه و امثال آن و ظاهرا مستندى مخصوص در دست ایشان نباشد، نه براى عدد مذکور و نه براى عمل جز آنچه از مطاوى کتاب و سنّت ظاهر مى شود که مداومت بر دعا در چهل روز مؤ ثّر است در اجابت و قبول بلکه مواظبت بر غذایى و شرابى حلال یا حرام در ایّام مذکوره سبب تغییر حالت و انتقال از صفتى شود به صفت دیگر، چه از نیک به بد یا از بد به نیک و همچنین سایر آنچه انسان مزاول آن است از لباس و مسکن و هم صحبت .
دعایى که به واسطه خواندن آن ، مى توان حضرت حجّت علیه السلام را در خواب یابیدارى دید
فصل : و اما اعمال مخصوصه براى حاجت مذکوره ، چه آنکه مختص به امام زمان علیه السلام باشد یا به مشارکت سایر ائمه بلکه انبیاء علیهم السلام پس چند چیز از آنها مذکور مى شود:اول : سیّد جلیل بن باقى در اختیار مصباح روایت کرده از حضرت صادق علیه السلام که فرمود: (هر کس بخواند بعد از هر نماز فریضه این دعا را، پس بدرستى که او خواهد دید امام ، م ح م د بن الحسن علیه و على آبائه السّلام را در بیدارى یا در خواب :
بسم اللّه الرحمن الرحیم
(اللّهم بلّغ مولانا صاحب الزمان اینما کان وحیثما کان من مشارق الارض ومغاربها سهلها وجبلها عنّى و عن والدى وعن ولدى واخوانى التحیّة والسّلام عدد خلق اللّه و زنة عرش اللّه وما احصاه کتابه واحاط به علمه .
اللّهم انّى اجدد له فى صبیحة هذا الیوم وما عشت فیه من ایّام حیاتى عهدا وعقدا وبیعة له فى عنقى لااحول عنها ولا ازول ابدا.
اللّهم اجعلنى من انصاره واعوانه والذّابین عنه والممتثلین لاوامره ونواهیه فى ایّامه والمستشهدین بین یدیه .
اللّهم فان حال بینى وبینه الموت الّذى جعلته على عبادک حتما مقتضیا فاخرجنى من قبرى مؤ تزرا کفنى شاهرا سیفى مجردا قناتى ملبیا دعوة الداعى فى الحاضر والبادى .
اللّهم ارنى الطلعة الرشیدة والغرّة الحمیدة واکحل بصرى بنظرة منّى الیه وعجّل فرجه وسهّل مخرجه .
اللّهم اشدد ازره وقوّ ظهره وطول عمره واعمر اللّهم به بلادک واحى به عبادک فانّک قلت وقولک الحق ظهر الفساد فى البرّ و البحر بما کسبت ایدى الناس ، فاظهر اللّهم لنا ولیّک وابن بنت نبیک المسمّى باسم رسولک صلواتک علیه وآله حتى لایظفر بشى ء من الباطل الا مزقه ویحق اللّه الحق بکلماته ویحققه .
اللّهم اکشف هذه الغمة عن هذه الامة بظهوره انّهم یرونه بعیدا ونریه قریبا وصلّى اللّه على محمد وآله .)مؤ لف گوید که : این دعا نسخ مختلفه و اسانید متعدّده دارد و در بعضى زیاده دارد و بعضى جمله اى از فقرات را ندارد و ابن طاووس روایت کرده که آن را چهل صباح بخوانند ولکن در جمیع آن روایات ، این ثمر مخصوص دیده نشده مگر در این خبر شریف و لهذا در صدد آن اختلافات بر نیامدیم .
دوم : شیخ ابراهیم کفعمى در (جنة الواقیة ) فرموده که : (دیدم در بعضى از کتب اصحاب خود که هر کس اراده کرده رؤ یت یکى از انبیاء و ائمه علیهم السلام را یا سایر مردم یا فرزندان خود را در خواب ، پس بخواند سوره (والشمس ) و (انّاانزلناه ) و (قل یاایّها الکافرون ) و (قل هو اللّه احد) و (معوذتین ). آنگاه بخواند اخلاص (قل هو اللّه احد) را صد مرتبه و صلوات بفرستد بر پیغمبر صلى الله علیه و آله صد مرتبه و بخوابد بر طرف راست ؛ پس ، بدرستى که خواهد دید آن را که قصد کرده ، ان شاء اللّه تعالى و سخن خواهد گفت با آنها به آنچه مى خواهد از سؤ ال و جواب .)
و دیدم در نسخه دیگر همین را به عینه جز آنکه گفته بجا مى آورد این را هفت شب بعد از دعایى که اولش این است : (اللّهم انت الحىّ الّذى ... .)
مخفى نماند که این دعا را سیّد على بن طاووس روایت کرده در کتاب (فلاح السایل ) به اسناد خود از بعضى از ائمه علیهم السلام که فرمود: (هرگاه اراده کردى که ببینى میّت خود را، پس بخواب با طهارت و بخواب بر طرف راست خود و بخوان تسبیح فاطمه زهرا علیها السلام را و بگو: اللّهم انت الحىّ ... الخ .)
شیخ طوسى در مصباح خود فرموده : (و کسى که اراده کرده دیدن میّتى را در خواب خود، پس بگوید در وقت خواب :
(اللّهم انت الحىّ الّذى لایوصف والایمان یعرف منه منک بداءت الاشیاء والیک تعود فما اقبل منها کنت ملجاءه ومنجاه و ما ادبر منها لم یکن له ملجاء ولا منجا منک الاّ الیک ، فاسئلک بلا اله الاّ انت واسئلک ببسم اللّه الرحمن الرحیم وبحق حبیبک محمّد صلى الله علیه و آله سیّدالنبیین وبحق على خیر الوصیین وبحق فاطمة سیّدة نساء العالمین وبحق الحسن والحسین الّذین جعلتهما سیّدى شباب اهل الجنّة اجمعین ان تصلّى على محمّد و آله و اهل بیته وان ترینى میتى فى الحال الّتى هو فیها.) پس ، بدرستى که تو خواهى دید او را ان شاء اللّه تعالى .
و مقتضاى عموم اول خبر که این دعا را براى میّت حتى انبیاء و ائمه علیهم السلام چه زنده و چه متوفّى ، مى شود خواند.
باید آن کسى که عمل به این نسخه مى کند تبدیل کند آخر دعا را به آنچه مناسب مقام امام زنده و پیغمبر زنده است ! بلکه ظاهر آن است که اگر براى نبى یا امام ، چه زنده و چه متوفى باشد، باید تغییر دهد و مؤ یّد این مطلب آنکه در کتاب (تسهیل الدواء) بعد از ذکر دعاى مذکور گفته که ذکر کرده بعضى از مشایخ ما رضوان اللّه علیهم که هر کس اراده کرده که ببیند یکى از انبیاء یا ائمّه هدى علیهم السلام را، پس بخواند دعاى مذکور را تا آنجا که (ان تصلّى على محمّد و آل محمّد.) آنگاه بگوید (ان ترینى فلانا) یعنى نام آن را که خواسته ، ببرد و بخواند بعد از آن سوره (والشمس )، (واللیل ) و (قدر) و (جحد) و (اخلاص ) و (معوّذتین ) را، آنگاه صد مرتبه سوره توحید را بخواند. پس ، هر که را اراده کرده ، خواهد دید و سؤ ال مى کند از او، آنچه را قصد کرده و جواب خواهد داد او را، ان شاء اللّه تعالى .
دعاى منقول از شیخ مفید رحمه الله جهت رؤ یت حضرات ائمه علیهم السلام
شیخ مفید رحمه الله در کتاب اختصاص روایت کرده از ابى المعزى از حضرت موسى بن جعفر علیهما السلام که گفت : شنیدم از آن حضرت که مى فرماید: (هر کسى که براى او حاجتى است به سوى خداوند تبارک و تعالى و اراده کرده که ما را ببیند و مقام و مرتبه خود را بداند، پس غسل نماید سر شب و مناجات کند به ما، یعنى واللّه العالم که با خداى تعالى مناجات کند به توسّط ما به اینکه قسم دهد او را به حق ما و متوسّل شود به حضرت او به وسیله ما که ما را به او بنمایاند و مقام او را در نزد ما به او نشان دهد.)
فرمود: (پس ، بدرستى که او خواهد دید ما را و مى آمرزد او را خداوند به سبب ما و پوشیده نمى شود بر او موضع و محل او.)
و بعضى گفته اند: (مراد از مناجات کردن به ما اینکه دیدن ما را از همّ خود قرار دهد و دیدن و محبّت ما را ذکر نفس خود گرداند که خواهد دید ایشان را.)
و این غسل مذکور در این خبر به جهت حاجت مذکوره یکى از اغسال مستحبّه است که فقهاء رضوان اللّه علیهم ذکر فرمودند.
چنانچه علاّمه طباطبائى بحر العلوم رحمه الله در منظومه خود مى فرماید در ضمن غایات غسل :
ورؤ یة الامام فى المنام
لدرک ما یقصد من مرام
و ظاهر، بلکه مقطوع این است که نظر سیّد به همین خبر باشد چنانچه صاحب مواهب و غیره تصریح کردند ولکن محقق جلیل و عالم نبیل ، جناب آخوند ملا زین العابدین گلپایگانى رحمه الله در شرح منظومه بعد از ذکر بیت مذکور فرموده که : دلالت مى کند بر او حدیث نبوى مروى در اقبال در اعمال نصف شعبان که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: (هر کس طهارت بگیرد در شب نیمه شعبان پس نیکو بجا آورد طهارت خود را.)
تا آنکه فرمود: (اگر بخواهد ببیند مرا در همان شب ، خواهد دید.)
این خبر، چون به ظاهر اختصاص دارد به آن حضرت ، لهذا آن را در سایر ائمه علیهم السلام جارى دانستند، به جهت پاره اى از اخبار که ایشان به منزله آن حضرتند. پس ، جارى مى شود در حق ایشان آنچه جارى است در حق آن حضرت و این کلام متینى است ، چه عمومات منزله وفا مى کند که تا این موارد را شامل شود اما مراد سیّد رحمه الله از آن بیت ، این خبر نیست که باید مورد آن را که رسول خداى صلى الله علیه و آله است به تکلیف داخل کرد، چه اینکه آن جناب اگرچه امام است حقیقتا امّا در السنه فقها و محدثین بلکه تمام متشرعین رسم نشده آن ، بر آن حضرت و بنا بر عموم منزله که فرمودند بعدى ندارد و مناسب است ذکر چند عمل مختصر براى مقصود معهود:
روایت سیّد ابن طاووس براى دیدن امیرالمؤ منین علیه السلام در خواب
سیّد على بن طاووس در (فلاح السایل ) روایت کرده که از براى دیدن امیرالمؤ منین علیه السلام را در خواب ، این دعا را در وقت خوابیدن بخواند:
(اللّهم انّى اسئلک یا من لطفه خفىّ و ایادیه باسطة لاتنقضى اسئلک بلطفک الخفىّ الّذى ما لطفت به لبعد الاّ کفى ان ترینى مولاى على بن ابیطالب علیه السلام فى منامى .)اعمالى که با انجام آن مى توان پیامبر صلى الله علیه و آله را در خواب دید
اوّل : در تفسیر برهان و (مصباح کفعمى ) از کتاب (خواص القرآن ) منقول است که روایت کرده از حصرت صادق علیه السلام که : (هر کس مداومت کند خواندن سوره مزمّل را، مى بیند پیغمبر صلى الله علیه و آله را و سؤ ال مى کند از آن جناب ، آنچه مى خواهد و خداوند عطا مى فرماید به او، آنچه خواسته از خیر.)
بخدوّم : کفعمى روایت کرده که : (هرکس سوره قدر را در وقت زوال ، صد مرتبه بخواند پیغمبر صلى الله علیه و آله را خواب مى بیند.)
سوّم : محدث جلیل ، سیّد هبة اللّه بن ابى محمّد موسوى معاصر علامه در مجلد اوّل کتاب (مجموع الرّایق ) روایت کرده که : (هرکس مداومت کند تلاوت سوره جن را مى بیند پیغمبر صلى الله علیه و آله را و سؤ ال مى کند از او، آنچه مى خواهد.)
چهارم : و نیز در آنجا روایت شده که : (هرکس سوره قل یا ایّهاالکافرون را در نصف شب جمعه بخواند آن حضرت را خواهد دید.)
پنجم : خواندن دعاى مجیر با طهارت ، هفت مرتبه وقت خواب بعد از گرفتن هفت روز، روزه .
ششم : خواندن دعاى معروف به صحیفه که روایت است در (مهج الدعوات ) و غیره با طهارت ، پنج مرتبه . هر دو را شیخ کفعمى نقل فرموده .
هفتم : و نیز کفعمى از جناب صادق علیه السلام روایت کرده که : (هرکس واند سوره قدر را بعد از صلوة زوال و پیش از ظهر بیست و یک مرتبه . نمى میرد تا اینکه ببیند پغمبر صلى الله علیه و آله را.)
هشتم : و نیز از (خواص القرآن ) نقل کرده که : (هرکس بخواند در شب جمعه بعد از اداى نماز شب ، سوره کوثر را هزار مرتبه ، صلوات بفرستد بر پیغمبر صلى الله علیه و آله هزار مرتبه ، مى بیند پیغمبر صلى الله علیه و آله را در خواب خود.)
نهم : در بعضى از مجامیع معتبره دیدم که : (هرکس اراده کرده که بیند سیّد بریّات صلى الله علیه و آله را در خواب ، پس دو رکعت نماز بخواند بعد از نماز عشا به هر سوره که خواسته ، آنگاه بخواند این دعا را صد مرتبه :
بسم الله الرحمن الرحیم
(یا نور النور یا مدبّر الامور بلّغ منّى روح محمّد وارواح آل محمّد تحیّة وسلاما.)
برگرفته از کتاب نجم الثاقب اثر مرحوم میرزا حسین طبرسی نوری(ره)